คลายความสงสัย! กรดอะมิโนคือ?

สุขภาพที่แข็งแรงเป็นสิ่งที่ใครหลายคน ต้องการมากยิ่งกว่าเงินทองเสียอีก การจะได้มาซึ่งสุขภาพร่างกายที่แข็งแรง ส่วนหนึ่งมาจากการเลือกทานอาหารที่ดี มีประโยชน์ หลายคนน่าจะคุ้นชินกับคำที่ว่า “ทานอาหารให้ครบ 5 หมู่” แล้วสุขภาพจะดี แต่นอกเหนือจากนี้ยังมีสารสำคัญอื่น ๆ ที่ร่างกายต้องการ และมีผลต่อสุขภาพที่แข็งแรง ซึ่งในบทความนี้ผักอวบจะขอพาทุกคนไปทำความรู้จักกับอีกหนึ่งองค์ประกอบของร่างกาย อย่าง “กรดอะมิโน” กันครับ

กรดอะมิโน คืออะไร? หาได้จากไหน?

กรดอะมิโน (Amino acid) คือ สารประกอบอินทรีย์ที่เป็นองค์ประกอบสำคัญ เป็นหน่วยที่เล็กที่สุดของโปรตีน ถือเป็นอีกหนึ่งโครงสร้างพื้นฐานของร่างกาย โดยร่างกายคนเราจะมีกรดอะมิโนประมาณ 20% ของร่างกาย หรือประมาณ 50% ของมวลกายที่เป็นของแข็ง กรดอะมิโนถือเป็นสารสำคัญในร่างกายเพราะเป็นหน่วยสร้างโปรตีน มีโปรตีนกว่า 100,000 ชนิดที่ประกอบด้วยกรดอะมิโนเพียง 20 กว่าชนิดเท่านั้น

โครงสร้างทางเคมีของกรดอะมิโน

ประกอบด้วยส่วนต่าง ๆ 4 ส่วน ที่เชื่อมกันด้วยพันธะเพบไทด์ (Peptide Bond) แบ่งได้ดังนี้

1. หมู่คาร์บอกซิล (-COOH) บ่งบอกถึงความเป็นกรดของกรดอะมิโน
2. หมู่อะมิโน (-NH2) บ่งบอกถึงความเป็นเบสของกรดอะมิโน
3. หมู่ R คือ หมู่ฟังก์ชันอื่น ๆ หรือโซ่ข้าง ซึ่งหมู่ R เป็นตัวบ่งบอกความแตกต่างของชนิดอะมิโน เพราะกรดอะมิโนแต่ละชนิดจะมีหมู่ R ที่ไม่เหมือนกัน
4. ไฮโดรเจน (H) เป็นธาตุที่สำคัญสำหรับสิ่งมีชีวิต

กรดอะมิโนมีกี่ชนิด? ดีอย่างไรต่อร่างกาย?

จริงๆ แล้วกรดอะมิโนบนโลกมีมากกว่า 500 ชนิด แต่ส่วนใหญ่จะรู้จักกันเพียง 20 ชนิด ซึ่งเป็นกรดอะมิโนพื้นฐานที่ประกอบเป็นโปรตีนในร่างกายมนุษย์ ซึ่งทั้ง 20 ชนิดนั้น สามารถแบ่งออกเป็น 3 กลุ่มใหญ่ ๆ คือ

• กรดอะมิโนจำเป็น (Essential Amino Acids) – เป็นกรดอะมิโนที่ร่างกายมนุษย์สังเคราะห์ขึ้นเองไม่ได้ หรือสังเคราะห์ได้ไม่รวดเร็วพอตามความต้องการของร่างกาย ต้องได้รับผ่านการบริโภคเท่านั้น มีทั้งหมด 8 ชนิด คือ– ไลซีน (Lysine) สร้างสารแอนติบอดี้ เสริมภูมิคุ้มกันให้ร่างกาย ช่วยสร้างคอลลาเจน กระตุ้นการดูดซึมแคลเซียม– ลิวซีน (Leucine) กระตุ้นให้สมอง กล้ามเนื้อและเซลล์ประสาททำงานได้ดีขึ้น ควบคุมการทำงานของตับ– ไอโซลิวซีน (Isoleucine) เสริมสร้างการทำงานของระบบประสาท ช่วยให้ร่างกายมีการสลายไขมันและคาร์โบไฮเดรตไปเป็นพลังงาน– ฟีนิลอะลานีน (Phenylalanine) เร่งการสร้างฮอร์โมนไทรอยด์ ซึ่งเป็นฮอร์โมนสำคัญที่จะส่งสัญญาณระหว่างเซลล์ภายในสมอง เป็นต้นกำเนิดเม็ดสีเมลานินในเส้นผม และผิวหนัง

  – เมไธโอนีน (Methionine) ป้องกันการสะสมของไขมันที่ตับและหลอดเลือด ช่วยเร่งการสลายไขมัน และกำจัดสารพิษออกจากร่างกาย

  อาการเมื่อได้รับไม่เพียงพอ : อาการซึมเศร้า ภูมิคุ้มกันในร่างกายลดลง ทำให้ติดเชื้อได้ง่าย แผลหายช้า

  – ทริปโตเฟน (Tryptophan) ช่วยสังเคราะห์สารเซโรโทนิน ที่ทำหน้าที่เป็นสารสื่อประสาทที่ช่วยควบคุมการย่อยอาหาร ช่วยแก้ปัญหาการนอนไม่หลับ สามารถบรรเทาอาการซึมเศร้า และอาการปวดไมเกรนได้

  – ทรีโอนีน (Threonine) ป้องกันการจับตัวของไขมันในตับ รักษาระดับน้ำตาลในเลือด ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการย่อยและดูดซึมสารอาหาร

  – วาลีน (Valine) รักษาระดับไนโตรเจนในร่างกายให้เกิดความสมดุล เพิ่มความแข็งแรงให้กล้ามเนื้อ เสริมสร้างการเติบโตของร่างกาย

• กรดอะมิโนจำเป็นที่มีเงื่อนไข (Conditionally Essential Amino Acids) – เป็นกรดอะมิโนที่ร่างกายสามารถสังเคราะห์เองได้ แต่ในบางสภาวะอาจไม่เพียงพอต่อความต้องการ มี 4 ชนิด– อาร์จีนีน (Arginine) ทำหน้าที่กระตุ้นการเผาผลาญไขมัน เสริมสร้างกล้ามเนื้อและซ่อมแซมเนื้อเยื่อที่ได้รับบาดเจ็บ– ซีสเทอีน (Cysteine) ทำหน้าที่ช่วยสังเคราะห์กลูต้าไธโอน เพื่อลดการสะสมของสารพิษหรือโลหะหนักในร่างกาย บรรเทาอาการปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ– ไกลซีน (Glycine) ทำหน้าที่ช่วยสังเคราะห์ DNA และ RNA สร้างเซลล์ใหม่ขึ้นเพื่อชดเชยเซลล์เก่าที่ตายไปแล้ว– ไทโรซีน (Tyrosine) ทำหน้าที่สังเคราะห์สารสื่อประสาท เป็นสารที่จะช่วยดูแลให้ต่อมใต้สมอง ต่อมหมวกไตและต่อมไทรอยด์ทำงานได้อย่างเป็นปกติ
• กรดอะมิโนไม่จำเป็น (Non – Essential Amino Acids) – เป็นกรดอะมิโนที่ร่างกายสามารถสังเคราะห์เองได้ และเพียงพอต่อความต้องการ มีด้วยกัน 8 ชนิด– กรดแอสพาร์ติก (Aspartic Acid) ช่วยลดการอักเสบของกล้ามเนื้อและกล้ามเนื้อล้าจากการออกกำลังกายหนักได้– แอสพาราจีน (Asparagine) เสริมภูมิคุ้มกันให้ร่างกายและช่วยเรื่องระบบประสาทส่วนกลาง– กลูตามีน (Glutamine) ซ่อมแซมกล้ามเนื้อที่ได้รับบาดเจ็บและช่วยพัฒนาสมองให้ดีขึ้น– กรดกลูตามิก (Glutamic Acid) ทำหน้าที่กระตุ้นกระบวนการเมแทบอลิซึม เปลี่ยนน้ำตาลให้เป็นพลังงาน ส่งเสริมการทำงานของสมองให้ดีขึ้น

  – อะลานีน (Alanine) ช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดและเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้ร่างกาย

  – ฮิสทีดีน (Histidine) ช่วยเสริมสร้างเม็ดเลือดขาวและแดง

  – โพรลีน (Proline) ลดสารต้านอนุมูลอิสระและเสริมความแข็งแรงต่อกล้ามเนื้อ

  – ซีรีน (Serine) เผาผลาญไขมันในร่างกายและสร้างภูมิคุ้มกันของร่างกาย

ภาพจาก www.byjus.com

นอกจากนี้แล้วเรายังสามารถจำแนกกรดอะมิโนตามรสชาติ หรือตามขั้วของกรดอะมิโนได้ด้วย

กรดอะมิโน หาได้จากไหน?

กรดอะมิโนจำเป็น จะได้จากการทานเข้าไปเท่านั้น ซึ่งจะมีอยู่ในอาหารประเภท เนื้อสัตว์ สัตว์ปีก อาหารทะเล เนื้อปลา ไข่ ผลิตภัณฑ์จากนม คีนัว บักวีต และถั่วเหลือง ที่ถือเป็นอาหารที่มีกรดอะมิโนจำเป็นมากถึง 8 ชนิด สังเกตได้ว่าอาหารแต่ละชนิดจะมีปริมาณโปรตีนที่สูง ซึ่งโปรตีนที่ได้จากอาหารเหล่านี้ ก็จะถูกย่อยเป็นกรดอะมิโน จากนั้นจะถูกนำไปใช้ฟื้นฟูซ่อมแซมส่วนต่างๆ ในร่างกาย

หากได้รับกรดอะมิโนมากเกินไป ร่างกายจะเป็นอย่างไร?

ทุกสิ่งทุกอย่างล้วนมีข้อเสียหากได้รับในปริมาณที่ไม่เหมาะสม กรดอะมิโนก็เช่นเดียวกัน หากร่างกายได้รับกรดอะมิโนในปริมาณที่เกินความจำเป็น จะทำให้มีความเสี่ยงในการเป็นโรคเกาต์ กรดยูริกในร่างกายเพิ่มขึ้น ระบบทางเดินอาหารทำงานผิดปกติ ปวดท้อง ท้องอืด ท้องเสียได้ง่าย ความดันโลหิตลดลงเกินมาตรฐาน ไตต้องทำงานหนักขึ้นเพื่อคงความสมดุลของร่างกาย ดังนั้นควรคำนวณให้ดี ทานอาหารในปริมาณที่เหมาะสมเพื่อให้ได้รับกรดอะมิโนในปริมาณที่เหมาะสม

กรดอะมิโนมีหลายชนิด ทั้งจำเป็นและไม่จำเป็นดังนั้นเพื่อให้ร่างกายทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ การเลือกทานอาหารที่สมดุลพร้อมด้วยกรดอะมิโนที่จำเป็นเป็นสิ่งสำคัญมาก เพราะฉะนั้นควรใส่ใจในการเลือกอาหารกันสักหน่อย เพื่อสุขภาพที่ดีในระยะยาว

ผักอวบเน้นย้ำอยู่เสมอว่าอาหารทุกชนิดบนโลกจะมีปริมาณที่แนะนำต่อวัน มากเกินไปก็ไม่ดี น้อยเกินไปก็ไม่ดี รับประทานแบบพอดีให้ครบทั้ง 5 หมู่ เพื่อให้เกิดความสมดุลในร่างกายจะเป็นการดีที่สุดครับ สำหรับใครที่ไม่รู้ว่าจะหาซื้อผักปลอดภัย ไร้สารตกค้างได้ที่ไหน ลองซื้อผักสดของบารมีพิรุณดูสิครับ พวกเราพิถีพิถันในการปลูกทุก ๆ ขั้นตอน เราใช้ระบบโรงงานผลิตพืช (Plant Factory) ที่เป็นระบบปิดแบบ 100% เราไม่มีการใช้ยาฆ่าแมลงและสารเคมีอันตรายต่าง ๆ ในการปลูกเลยครับ สั่งซื้อง่าย ๆ คลิก ที่นี่ หรือปุ่มด้านล่างได้เลยนะครับ วันนี้ผักอวบขอตัวไปกินสลัดเคลก่อนนะครับ